Breda 28 september 2017

Bezoek aan Bredase architectuur waaronder het station en Brouwerij “De Drie Hoefijzers”.

Foto’s: Eef de Hilster

2017 september

  • Van het bestuur: afzeggen bij excursies en Fonds Studie en Publicatie
  • Fotoimpressie bezoek Alkmaar
  • Excursie synagoge Obrechtplein en Rijksmuseum (gebouw en tentoonstelling Matthijs Maris) in Amsterdam op 22 oktober 2017
  • Excursie Museum Bussemakerhuis (Borne) en synagoge (Enschede) op 22 november 2017
  • Buitenlandse reis naar Riga 5 t/m 9 mei 2018
  • Twee nieuwe kunstenaarsmonografiën: Rie Cramer en Jan Mankes
  • Simon Moulijn (1866-1948), representant van de ‘generatie negentig’
  • Boekbespreking: Piet Kramer, bruggenbouwer van de Amsterdamse School
  • Boekbespreking: Bruynzeel: van boeren op Tholen tot wereldwijd familiebedrijf
  • 100 jaar De Stijl: activiteiten en tentoonstellingen en een gedicht
  • Korte mededelingen
  • Tentoonstellingsagenda

Apol, Pieter Hendrik (Jan)

(Leiden 1874 - 1945 Den Haag)

a. Kop van Christus, ca. 1920; ca. 38 x 34.

Apol, die afkomstig was uit een gegoede Haagse familie, kreeg zijn eerste tekenlessen van zijn oom, de bekende schilder van wintergezichten Louis Apol. Hoewel zijn ouders graag hadden gezien dat hij de handel inging, koos hij na enige tijd voor het kunstenaarsbestaan en volgde daartoe kort de lessen aan de academies van Antwerpen (1897) en Den Haag (1898). In het begin van zijn loopbaan verdeelde hij zijn tijd tussen de beeldende kunst en de literatuur. In 1901 publiceerde hij de roman Phaeton en de dwaas en in 1903 een bundel met gedichten, aforismen en een toneelstuk onder de titel De Gouden Poort. Beide boeken werden niet erg positief ontvangen en zijn tegenwoordig alleen nog bekend dankzij de fraaie banden die C.A. Lion Cachet ervoor ontwierp. Waarschijnlijk vanwege de negatieve kritiek zei Apol de literatuur hierna vaarwel en legde zich geheel toe op het tekenen en schilderen. Veel van zijn werk bestaat uit figuurtaferelen met religieuze en literaire onderwerpen, die vaak een sterk symbolistische inslag hebben en soms enigszins doen denken aan het werk van Willem van Konijnenburg, met hij bevriend was. Verder heeft hij geregeld landschappen, diertaferelen en portretten getekend en geschilderd, alles in een gematigd expressionistische stijl. Na de Eerste Wereldoorlog is hij tevens gaan beeldhouwen: portretkoppen en -bustes en enkele diersculpturen, die soms een vrij strakke en lineaire vormgeving hebben (wanneer hij in steen werkte) en soms een meer expressionistische (wanneer hij ze van brons vervaardigde).

b. Waterrijk Landschap, ca. 1925; aquarel, 50 x 75.

Van 1902 tot 1904 woonde Apol in Florence, vervolgens tot 1912 in Brussel (waar hij lid was van de Cercle Artistique et Litéraire) en daarna in Den Haag. Omdat hij financieel onafhankelijk was van de verkoop van zijn werk en, uit teleurstelling over de slechte ontvangst van zijn literaire werk, het oordeel van de critici trachtte te vermijden, exposeerde hij weinig. Vermoedelijk werd hij daarom geen lid van de Haagse kunstenaarsvereniging Pulchri Studio. Wel was hij enige jaren (1917-1923) buitenlid van Arti et Amicitae in Amsterdam, maar ook hier nam hij niet aan tentoonstellingen deel. Een van de weinig keren dat hij op wat grotere schaal met zijn werk naar buiten trad was in 1935, toen hij een retrospectieve solotentoonstelling had bij Kunstzaal Kleykamp in Den Haag, die niet onwelwillend werd gerecenseerd.

Dit artikel (van de hand van Jan Jaap Heij) is met toestemming van de rechthebbenden (Drents Museum en uitgever WBOOKS BV) ontleend aan het boek 'Vernieuwing & Bezinning' dat niet meer zal worden herdrukt.

Copyright afbeeldingen:
a. Tom Haartsen, Ouderkerk a/d Amstel
b. Fotodienst Provincie Drenthe

Alkmaar 5 augustus 2017

Bezoek aan het Stedelijk Museum in Alkmaar voor een Buitengewone ALV, de lezing van Laura Roscam Abbing over Koninklijke Nederlandsche Glasfabriek J.J.B.J. Bouvy, toelichting van Kees van der Geer over de tentoonstelling De passie van verzamelaar Wim Selderbeek gevolgd door een bezoek aan de tentoonstelling.

Foto’s: Eef de Hilster

Aarts, Johannes Josephus

(Den Haag 1871 - 1934 Amsterdam)

a. Landlopers, ca. 1900; kopergravure, 23,5 x 28.

Aarts, wiens vader boekhouder was, kreeg zijn opleiding aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Den Haag. Kort na voltooiing van zijn studie kreeg hij een aanstelling aan deze academie als docent pleister- en stilleventekenen. Ondertussen maakte hij zich, grotendeels zelfstandig, de verschillende grafische technieken eigen en bereikte hierin al snel een groot meesterschap. Zijn reputatie als prentkunstenaar groeide gestaag en hij was dan ook de aangewezen kandidaat om Pieter Dupont na diens vroegtijdige dood in 1911 op te volgen als hoogleraar grafische technieken aan de Rijksakademie.

Hij verhuisde naar Amsterdam, waar hij stemhebbend lid werd van Arti et Amicitiae. Van de Vereeniging tot Bevordering der Grafische Kunst is hij opvallend genoeg nooit lid geworden. Tijdens zijn hoogleraarschap werd hij veelvuldig geplaagd door een slechte gezondheid, die hem geregeld verhinderde les te geven. Desondanks heeft hij op veel van zijn leerlingen grote indruk gemaakt, vooral vanwege zijn enorme technische vaardigheden.

b. Werklieden op bouwterrein met stoommachine, ca. 1905/10; houtsnede, 32 x 23.

Aarts heeft zich vrijwel uitsluitend met grafiek beziggehouden. Alleen in het begin van zijn loopbaan heeft hij korte tijd landschappen geschilderd, in een doorwerkte pointillistische stijl, en verder heeft hij een paar houten beeldjes gesneden en enkele boeken geïllustreerd. Net als zijn voorganger heeft hij ervoor geijverd de kopergravure in ere te herstellen en zijn eigen werkstukken in deze techniek (met name zijn bladen met grondwerkers en bedelaars uit circa 1900) gelden als hoogtepunten van de Nederlandse prentkunst uit het begin van de 20ste eeuw. Verder heeft hij geëtst, gelithografeerd en houtsneden gemaakt. Zijn onderwerpen variëren van taferelen uit het dagelijks leven tot thema’s uit de literatuur en de Bijbel. Hij is nooit zo bekend geworden als Dupont, met wiens werk het zijne een vrij sterke verwantschap toont, maar kenners achten hem soms hoger vanwege zijn grotere veelzijdigheid.

Dit artikel (van de hand van Jan Jaap Heij) is met toestemming van de rechthebbenden (Drents Museum en uitgever WBOOKS BV) ontleend aan het boek 'Vernieuwing & Bezinning' dat niet meer zal worden herdrukt.

Copyright afbeeldingen:
ab. Tom Haartsen, Ouderkerk a/d Amstel

2017 juni

  • Zaterdag 5 augustus 2017: Bezoek aan Stedelijk Museum Alkmaar
  • Donderdag 28 september 2017: Excursie Bredase architectuur
  • Van het bestuur: ALV – overdracht SSK-collectie
  • Fotoimpressie ALV in Drents Museum en tentoonstelling Peredvizhniki
  • Bezoek Stedelijk Museum Alkmaar op 5 augustus 2017
  • Excursie Bredase architectuur op 28 september 2017
  • Boekbespreking: W.B. Liefland 1875-1919
  • Boekbespreking: Pierre Janssen, journalist/tvpresentator/museumconservator/kunstverteller
  • Fotoimpressie bezoek Oosterbeek en Arnhem
  • Boekbespreking: Kunstschrift 60 nr 3: Art Nouveau
  • Boekbespreking: Kunstschrift 61 nr 2: De aanstekelijke Stijl
  • 100 jaar De Stijl – activiteiten en tentoonstellingen
  • Korte mededelingen
  • Fotoimpressie bezoek JHM en Portugese Synagoge
  • Tentoonstellingsagenda

Amsterdam 4 juni 2017

Bezoek aan de tentoonstelling Samuel Jessurun de Mesquita in het Joods Historisch Museum en de Portugese Synagoge.

Foto’s: Eef de Hilster